İmamın bayram namazını kıldırdıktan sonra minbere çıkıp insanlara vaaz etmesi, İmam hutbeyi okurken cemaate, cemaatinde imama dönmesi sünnettir.

555- İmamın bayram namazını kıldırdıktan sonra minbere çıkıp insanlara vaaz etmesi sünnettir. 

556- İmam hutbeyi okurken cemaate, cemaatinde imama dönmesi sünnettir.

Ebu Said el-Hudrî Radıyallâhu Anh) anlatıyor: "Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) Ramazan ve Kurban bayramlarında musallaya çıkar ilk önce namazı kıldırırdı. Namaz bitince kalkar ve insanlara dönerdi. İnsanlar saflarında otururdu.
Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) onlara vaaz eder, tavsiyelerde bulunur ve bazı şeyleri emrederdi." 
(el-Buhârî, Kitabu'l-î'deyni:6, no: 913)

Kaynak:4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), BAYRAM GÜNLERİNİN FAZİLETİ VE BAYRAM NAMAZLARI, sa:166-167

Ramazan bayramı sabahı evden namaza çıkarken bir kaç tane hurma yenmesi, Hurmaların tek sayı olması da sünnettir.

552- Ramazan bayramı sabahı evden namaza çıkarken bir kaç tane hurma yedikten sonra çıkmak sünnettir. 

553- Hurmaların tek sayı olması da sünnettir. 

Enes b. Mâlik (Radıyallâhu Anh) anlatıyor: Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem), Ramazan bayramı günü bir kaç tane hurma yemeden bayram namazına çıkmazdı. Yine Enes, Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)den yediği hurmaların tek sayı olduğunu aktarmıştır. 
(el-Buhârî, Kitabu'l-î'deyni:4 no:910)

Kaynak:    4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), BAYRAM GÜNLERİNİN FAZİLETİ VE BAYRAM NAMAZLARI, sa:166 

Abdest uzuvlarını art arda yıkamak sünnettir

19- Abdest uzuvlarını art arda yıkamak sünnettir.

Cabir'den Ömer İbnu'l-Hattab (Radıyâllâhu anh)ın ona şöyle haber verdiği rivayet edilmiştir.
"Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) namaz için abdest alan bir adamın ayağının üstünden tırnak kadar bir yeri yıkamadığını görünce şöyle buyurmuştu:
"Dön abdestini güzel al (tamamla), sonra namaz kıl." 

(Ahmed b.Hanbel, Müsned, Müsnedü Mer b. el-Hattab, no:134)

Yani ayağındaki bir yeri yıkamayınca sadece o yeri yıkayarak abdestini tamamlayabilirdi. Fakat aradan zaman geçmiş olduğundan uzuvlarını art arda yıkama sünnetini terk etmiş olacaktı. Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) ona bu sünneti yerine getirmesi için yeniden güzelce sünnetlerine riayet edeceği bir abdest almasını söyledi. Bu da azaları biri kurumadan diğerini yıkamanın sünnet olduğunu gösterir. 

20- Elleri bileklere kadar yıkayarak abdeste başlamak sünnettir.


Kaynak:4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), ABDESTİN SÜNNETLERİ, sa:12

Rüku Nedir? Mezheplere göre erkeklerde rüku, bayanlarda rüku

Rüku Nedir?

Rükû, namazın içindeki farzlardan olan rüku namazda kıraatten sonra elleri dizlere koyarak eğilmek demektir.

Rasulullah (S.a.v.): "Rükû ve secdeleri tam yapınız! buyurdu." (Nesei)

Rüku nasıl yapılır ?

Erkeklerde rüku 

Ellerle parmak araları açık olarak diz kapakları kaplanır, bel yerle paralel olcak şekilde düz tutulur, bacak ile kollar gergin olur ve gözler ayak uçlarına bakar. Dizler bükülmeden dik tutulmalıdır.

“Rasulullah (S.a.v.) rüku a vardığı zaman iki elini diz kapaklarına iyice yaslar, parmaklarının arasını açar, sonra belini dümdüz yapar ve başını yukarı kaldırmazdı.” (Ebu Davud)

Bayanlarda rüku

Ayaklar az açık, baş sırt hizasına gelmeyecek kadar az eğik, dizler ile dirsekler hafif bükük ve gözler ayak uçlarına bakar. El parmak aralarını açmazlar ve dizlerini tutmazlar, sadece ellerini dizin üzerine gelecek şekilde baldıra koyarlar. 

Rüku sözlükte "eğilmek" anlamına gelir. Namazın ana unsurlarından olan rükû, eller dizlere erecek şekilde öne doğru eğilmek demektir. Hz. Peygamber'in uygulamasına en uygun rükû şekli, sırt ve baş düz bir satıh oluşturacak biçimde eğilmektir.

Rüku yapılışnda tarif edilen bu rüku duruşunda bir müddet beklemek (tuma'nîne) ve yine rükûdan doğrulup, secdeye varmadan önce uzuvları sakin oluncaya değin bir süre kıyam vaziyetinde beklemek (kavme) ta`dîl-i erkânın birer parçası olduğundan, Ebû Yûsuf'a ve Hanefî mezhebi dışındaki üç mezhebe göre tuma'nîne ve kavme farzdır. Ebû Hanîfe ve Muhammed'e göre ise vâciptir. Bu tume'nîne ve kavme süresinin asgari ölçüsü "sübhânellâhi'l azîm" diyecek kadar durmaktır.

Peygamber Efendimiz (S.a.v.); “Rukünu ve secdesini tam yapmaz. Bu namazdan çalmaktır. İnsanların en cimrisi de selam (verip alma) da cimri davranandır.” buyurdu. (Müsned-i Ahmed b. Hanbel)

FATİHA SURESİ EZBERLE (HER AYET ON TEKRAR)

Ayetlerin on kez tekrar edilmesiyle ezber zinciri oluşturulmaktadır. Bu yöntemle son derece basit ve hızlı şekilde ezber yapmak mümkündür. Okuyan: Mishary Rashid Alafasy

Subhaneke duası kolay ezberleme metodu. 6 tekrar

Anlamı:
Allah'ım! Sen eksik sıfatlardan pak ve uzaksın.
Seni daima böyle tenzih eder ve överim.
Senin adın mübarektir.
Varlığın her şeyden üstündür.
Senden başka ilah yoktur.

Açıklama: Ve celle senaük sadece cenaze namazlarında okunur, vakit namazlarında okunmaz.

Abdestte tertibe riayet etmek sünnettir.

18- Abdestte tertibe riayet etmek sünnettir. 

Mücahit'ten Abdullah'ın şöyle dediği rivayet edilmiştir: "Ellerinden önce ayaklarınla başlamanda bir sakınca yoktur."

(Sünenu'd-Dârukutnî, Babu ma ruviye fi cevazi takdimi gasli'l-yedi'l-yusra:1, no:296)

Abdestle ilgili Maide Suresindeki ayet, zahiri itibariyle tertibi ifade etmektedir. Yani öce yüz, sonra kollar, sonra başa mesh son olarak da ayakların yıkanmasını zikreder. Hanefi mezhebinin dışında başka mezhepler bunu yani tertibe riayet etmeyi vacip görürler. Hanefi mezhebi ayet-i kerimede cümleleri birbirine atfeden atıf harfi "vav"ın tertip ifade etmeyeceğini bilakis mutlak cem bildireceğini söyleyerek tertibe riayet etmenin vacip değil sünnet olduğunu söylemiştir. Ayrıca buna delalet eden hadis-i şerifler vardır. Onlardan biri de zikrettiğimizdir.

Kaynak:4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), ABDESTİN SÜNNETLERİ, sa:12    

Abdestte boynu mesh etmek,favorilerle kulak arasını mesh etmek, Kulakları bir kere yıkamak/mesh etmek, fazla yapmak sünnettir

15-Abdestte boynu mesh etmek sünnettir.

Musa b. Talha'nın şöyle dediği rivayet edilmiştir: "Kim başıyla beraber ensesini de mesh ederse kıymet gününde boynuna geçirelecek demir tasmadan korunmuş olur."

(Kasım b.Selam, et-Tahur, Babu'l-istianeti bil-esabî fi meshi'l-uzuneyn, no:368)

16-Abdest alırken favorilerle kulak arasını mesh etmek sünnettir.

17- Kulakları bir kere yıkamak/mesh etmek, fazla yapmak sünnet olandır. 

Muavviz b. Afra'nın kızı er- Rubeyyî'den Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)i abdest alırken gördüğü ve şöyle dediği rivayet edilmiştir: "Başının tamamını arkaya ve öne doğru mesh etti (Kaplama mesh yaptı). Yine favorilerle kulak arasını ve kulaklarını birer kere mesh etti."

(Sunenü't-Tirmizî, Babu ma cae enne mesh'r-ra'si merretun:26, no:34)

Kaynak: 4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), ABDESTİN SÜNNETLERİ, sa:11
    

Sahuru hurma ve çorbayla yapmak sünnettir.

680- Sahuru hurma ve çorbayla yapmak sünnettir.

Enes (Radıyallâhu Anh) anlatıyor: Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve sellem) sahur vaktinde şöyle buyurdular:

"Ey Enes! Bir şeyler getir yarın oruç tutacağım."

Ben de biraz hurma ve içinde su bulunan bir kap getirdim. Bu, Bilal'in ezan okumasından sonra olmuştu. 

Rasûlüllâh (Sallallâhu Aleyhi ve Sellem):

"Ey Enes! Benimle birlikte yiyecek birini bul" dedi. Ben de Zeyd b.Sabit (Radıyallâhu anh) davet ettim. O da geldi ve: "Ben sevik çorbası içmiştim, oruç tutacaktım" dedi.

Rasûlüllâh (Sallallâhu Aleyhi ve Sellem)de: 

"Ben de oruç tutacağım" buyurdular. İkisi birlikte sahur yemeğini yediler sonra   Rasûlüllâh (Sallallâhu Aleyhi ve Sellem) kalkıp iki rekât namaz kıldı ve sabah namazına çıktı.

(Sünenu'n-Nesâî, Es'sıyamu:28, no:2197)

Kaynak: 4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), ORUÇLA İLGİLİ SÜNNETLER, sa:214-215

Sahuru geç yapmak sünnettir.

679-Sahuru geç yapmak sünnettir. 

Sehl b. Sa'd (Radıyallâhu Anh) anlatıyor: Ailemle sahur yapardım. Sonra, sabah namazını Rasûlüllâh (Sallâllahu Aleyhi Sellem) ile birlikte kılabilmek için sürat ederdim. 

(el-Buhârî, Kitabu's-savmi:18, no:1820)

Kaynak:4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), ORUÇLA İLGİLİ SÜNNETLER, sa:214

İnsanlar sahur yapsınlar diye bir ezan, fecir girdiğinde yemeyi terk etsinler diye başka bir ezan okumak ve bu ezanları iki ayrı kişinin okuması sünnettir

678- İnsanlar sahur yapsınlar diye bir ezan, fecir girdiğinde yemeyi terk etsinler diye başka bir ezan okumak ve bu ezanları iki ayrı kişinin okuması sünnettir.

Hazreti Aişe (Radiyallâhu Anha): Bilal, gece ezan okurdu. Resûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem): İbn Ümmi Mektûm ezan okuyuncaya kadar yiyiniz-içiniz. Çünkü İbn Ümmi Mektûm fecr doğmadıkça ezan okumaz" buyurdular. el-Kasım: "Bu ikisinin ezanı arasında ancak şunun (İbn Mektûm'un) çıkması ve bunun (Bilal'in) inmesi kadar zaman vardır" demiştir. 

(el-Buhârî, Kitabu's-savmi:17, no: 1819)

Kaynak:4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), ORUÇLA İLGİLİ SÜNNETLER sa: 213-214   

Fıtır sadakasını bayram namazından önce vermek sünnettir

اللهم ارزقنا قلوباً تتجلى بخشيتك ونعماً تدوم بفضلك وأرواحاً تهوى طاعتك ولساناً لا يمل من ذكرك 🌿🌸 ~ سبحان الله والحمد لله ولا إله إلا الله والله أكبر

733- Fıtır sadakasını bayram namazından önce vermek sünnettir. Fıtır sadakasını bayram namazından sonra vermek caiz olsa da namazdan önce vermek daha faziletlidir. Böylece bayram namazına sevinmiş olarak gelirler.

İbn Abbas (ra) anlatıyor:
"Rasûlüllâh (salllâllâhu Aleyhi ve Sellem) Fıtır zekatını, oruçluyu faydasız söz ve fiillerden, çirkin ve ölçüsüz sözlerden temizleyici ve fakirlere yiyecek olmak üzere farz kıldı. Artık kim bunu bayram namazından önce öderse o, makbul bir zekâttır. Kim de bayram namazından sonra öderse o, her hangi bir sadakadır. 

(Sünenu İbn Mâce, Ebvabu'z-zekâti:21 no: 1827)

Kaynak:4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), ZEKÂT ve SADAKADAKİ SÜNNETLER, sa:236

Fakirlere dağıtılması için sadaka ve zekâtı kabzeden kişilerin getirenler hakkında hayır duasında bulunmaları sünnettir

716- Fakirlere dağıtılması için sadaka ve zekâtı kabzeden kişilerin getirenler hakkında hayır duasında bulunmaları sünnettir.

Amr yani İbn Müre'in anlattığına göre Abdullah b. Ebi Evfa (ra) şöyle demiş: Bir kavim zekâtlarını Rasûlüllâh ( Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) getirdiklerinde Efendimiz ( Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Allah'ım ! Onlara merhamet et. Bir keresinde babam Ebu Evfa da zekâtını ona getirmişti. Efendimiz ( Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) de: "Allah'ım! Ebu Evfa'nın ehline mehamet et" diye dua etmişti. 

(Müslim, Kitabu'z-zekâti: 54, no:176)   

Kaynak: 4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), ZEKÂT ve SADAKADAKİ SÜNNETLER, sa:228

İmamın Müslümanlara zekâtın faziletleriyle alakalı vaaz vermesi sünnettir

715- İmamın Müslümanlara zekâtın faziletleriyle alakalı vaaz vermesi sünnettir. 

İbn Abbas (radıyallâhu Anhuma) anlatıyor: Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) bir bayram günü musallaya çıktı ve iki rekât namaz kıldı. Ne ondan önce ne de ondan sonra böyle bir namaz kılmadı. 

Sonra yanında Bilâl olduğu halde kadınların bulunduğu tarafa doğru gitti. Onlara vaaz etti ve sadaka vermelerini emretti. Bunun üzerine kadınlar; bilezikleri altın, gümüş halka ve küpeleri atmaya başladılar. 

(el-Buhârî, Kitabu'z-zekâti: 20, no:1364

Kaynak:  4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), ZEKÂT ve SADAKADAKİ SÜNNETLER, sa:228

Zekatı geciktirmeden vermek sünnet geciktirmek ise mekruhtur

714- Zekatı geciktirmeden vermek sünnet geciktirmek ise mekruhtur.

İbni Ebi Müleyke (ra) anlatıyor: Ukbe b. Haris'in (ra) kendisine verdiği habere göre o şöyle demiş:

Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) bize ikindi namazını kıldırıp acele çıktıktan sonra eve girdi. Çıkmak için beklemedi. Ben veya bir başkası eve süratle girip çıkmasından sual edince Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem): "Evde sadaka malından bir miktar altın bırakmıştım. Bu gece onu evde bulundurmayı iyi görmediğimden hemen taksim ettim" buyurdular. 
(el-Buhârî, Kitabu'z-zekâti:19, no: 1363)

Kaynak:4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), ZEKÂT ve SADAKADAKİ SÜNNETLER, sa:227-228

Sadakayı gizlice vermek daha fazla sevap kazanmaya vesile olan bir sünnettir

713- Sadakayı gizlice vermek daha fazla sevap kazanmaya vesile olan bir sünnettir. 

Ebu Hureyre (ra) anlatıyor: Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurdular: "... Bir de sağ elinin verdiğini sol eli bilmeyecek derecede gizli sadaka veren kimse."

Allah-ü Teâlâ şöyle buyuruyor: "Sadakaları açıktan verirseniz ne güzel! Fakat onları gizleyerek fakirlere verirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır ve günahlarınızdan bir kısmına da keffaret olur. Allah yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır. "

(el-Buhârî, Kitabu'z-zekâti:12)

Kaynak: 4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT),ZEKÂT ve SADAKADAKİ SÜNNETLER sa:227
  

Cemaatte Saflardaki Sünnetler

258- Safları sık yapmak Sünnettir.

259- Boşlukları doldurmak sünnettir.

260- Aynı hizada olmaya önem vermek sünnettir.

Enes (ra)ın rivayetine göre Rasûlüllâh (sav) şöyle buyuruyor: Saflarınızı sık tutunuz. Boşlukları doldurunuz. Boyunlarınızı bir hizaya getiriniz. 
Muhammed'in (sav) canı kudretinde olan Allah-ü Teâlâ'ya yemin ederim ki; saf aralıklarından kulak ve kuyrukları bulunmayan bodur, kılsız, siyah, koyun gibi şeytanların girdiğini görüyorum.

(En-Nasâî, Es-Sünenu'ı-Kübrâ, Hassu'l-imam â'la rassı's-sufuf ve'l-mukarrebeti beynehuma, 28, no:823)
Kaynak:4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), NAMAZIN KILINIŞINA AİT SÜNNETLER, sa:69
   

Cemaatle Kılınan Namazlardaki Sünnetler

255- Farz namazları cemaatle kılmak sünnettir. 

256- Cemaatle namaza katılmak niyetiyle camie yürümek sünnettir. 

257- Cemaatle namaz kılmak için camide beklemek sünnettir. 

Ebu Hureyre'nin (ra) rivayetine göre Rasûlüllâh (sav) şöyle buyuruyor: Bir kimsenin cemaatle kılmış olduğu namaz, evinde ve çarşı pazarda kıldığı namazdan yirmi küsur derece fazladır. O kişi güzelce abdest alır, sonra namaz kılmak için mescide gidecek olursa mescide varıncaya kadar attığı her adım sebebiyle bir derece yükseltilir ve bir hatası silinir. Mescitte, namaz kılmak için durduğu sürece namaz kılıyormuş gibi sevap alır. Namazdan sonra abdestini bozmadığı ve kimseye eziyette bulunmadığı takdirde kıldığı yerde durduğu sürece melekler ona şöyle dua eder: Allah'ım! Ona merhamet et, onu affet ve tövbesini kabul buyur!

(Müslim  Bab; fazlu salati'i-cemaati ve intizari's-salati, 49, no:272)

 Kaynak: 4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), NAMAZIN KILINIŞINA AİT SÜNNETLER  sa:68-69

Tilavet Secdesindeki Sünnetler

664- Secde ayeti okunduğunda geciktirmeden secdeyi yapmak sünnettir. 

Ebu Hureyre (ra) anlatıyor: Rasûlüllah (sav) şöyle buyurdular: "Âdemoğlu secde ayeti okuyup secde ederse şeytan ağlayarak ayrılır ve şöyle der: Yazık bana! Âdemoğlu secdeyle emredildi ve secde etti. Karşılığında ona cennet var. Ben de secdeyle emrolundum  ama secde etmedim. Benim için de cehennem var."

(Sünenu İbn Mâce, Ebvabu ikameti's-salavati ve's-sünneti fîha:70, no:1052)

 
665- Secde ayetlerinin secdeleri toplu yapılacaksa okuyanın secdeleri yaptırması sünnettir. 

İbn Ömer (ra) anlatıyor: "Peygamber Efendimiz (sav) biz yanındayken secde ayeti okur secde ederdi. Biz de onunla birlikte secde ederdik. Öyle ki; izdihamdan üzerine secde edecek yer bulamazdık."

(el-Buhâri, Ebvabu sucûdi'l-Kur'ani:9 no: 1026)

666- Tilavet secdesinde şu duayı okumak sünnettir. 

Hazreti Aişe (ra) anlatıyor: "Rasûlüllâh (sav) geceleyin tilavet secdesi yaptığında defalarca şöyle derdi:

"Yüzüm, kendisini yaratana ve ilahi kudretiyle onda işitme ve görme yeri açana secde eder."

(Sünenu Ebî Dâvud, Kitabu sucûdi'l-Kur'ani:334, no: 1414)
 
 Kaynak:4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), OKUNMASINA DAİR HAKKINDA HADÎS-İ ŞERÎF OLAN AYET SURE VE ZİKİRLER, sa:208-209

Hacamat olurken Ayete'l-Kürsî okumak sünnettir.

663- Hacamat olurken Ayete'l-Kürsî okumak sünnettir. 

Ali b. Ebu Talip (ra) anlatıyor: Rasûlüllâh (sav) şöyle buyurdular: Her kim hacamat olurken Ayete'l-Kürsî'yi okursa hacamatın faydasını görür. 

(Amelü'l-yevmi ve'l-leyle-ibn's-Sünnî, Babuma yegûlü iza'h-teceme: no:167)

Kaynak:4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), OKUNMASINA DAİR HAKKINDA HADÎS-İ ŞERÎF OLAN AYET SURE VE ZİKİRLER, sa:207-208)

Her namazın peşinden Muavvazateyn'i okumak sünnettir.

642- Her namazın peşinden Muavvazateyn'i okumak sünnettir. 

Rivayete göre Ukbe b Amir anlatıyor: Rasûlüllâh (sav) her namazın peşinde muavvazateyni okumamı bana emretti. 

Sünenu't-Tirmizî, Ebvabu fazaili'l-Kur'ani an Rasûlillâh (sav): 12, no: 2903)

Kaynak:4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), OKUNMASINA DAİR HAKKINDA HADÎS-İ ŞERÎF OLAN AYET SURE VE ZİKİRLER, sa:198

Günde en az yetmiş defa istiğfar etmek sünnettir

641- Günde en az yetmiş defa istiğfar etmek sünnettir.

Ebu Hureyre (ra) Rasûlüllâh (sav)i işittim şöyle diyordu: "Ant olsun ki ben, günde yetmiş defadan fazla Allah-ü Teâlâ'ya muhakkak istiğfar ve tövbe ederim."

(el-Buhârî, Kitabu'd-dea'vati:3, no:5948)
 
4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), OKUNMASINA DAİR HAKKINDA HADÎS-İ ŞERÎF OLAN AYET SURE VE ZİKİRLER sa:198

Abdest alırken kulakların iç ve dışını mesh etmek sünnettir,

13- Abdest alırken kulakların iç ve dışını mesh etmek sünnettir. 

İbn Abbas'tan Peygamber Efendimiz (sav)in başını ve kulaklarının iç ve dışını mesh ettiği rivayet edilmiştir. 
(Sünenu't-Tirmizî, Babu meshi'l-uzeneyn zahirihima ve batınıhima:28, no:36)

14- Yeni su almayıp, başı mesh etmek için ellerin ıslatıldığı sudan arta kalanla yani başını mesh ederken kullanılmamış olan parmaklarla kulakları mesh etmek sünnettir. 

Abdullah b. Zeyd (ra) anlatıyor: Peygamber Efendimiz(sav) şöyle buyurdu: 
"Kulaklar baştandır."

(Sünenu ibn Mâce, Bab: El-üzünani mine'r-ra'si:53,no:443)  

Kaynak : 4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), ABDESTİN SÜNNETLERİ, sa:11

Başın dörtte birini mesh etmek farzdır. Bunu bir kereden fazla yapmak mekruhtur,Başın tamamının mesh edilmesi sünnettir.

11- Başın dörtte birini mesh etmek farzdır. Bunu bir kereden fazla yapmak mekruhtur. Bu yüzden yeniden su alıp üç kere mesh etmektense bir kere mesh etmek sünnete daha uygun olandır. Ebu Davud, Sünen'in de bu hususta şöyle demiştir: Hazreti Osman'dan abdestin alınışına dair rivayet edilen sahih hadislerin tamamını başın meshinin bir defa olduğuna delalet ediyor. Zira yıkanılacak yerleri "üçer kere" şeklinde nakledip, başın meshi için adet zikretmemiştir.

12- Başın tamamının mesh edilmesi sünnettir.    

Amr. b. Yahya, babasından rivayet etmiştir ki o, Amr'ın dedesi Abdullah b. Zeyd'e "Peygamber Efendimiz (sav) nasıl abdest aldığını bana gösterebilir misin?" diye sormuş,
Abdullah b. Zeyd: "Evet" dedi ve abdest için su istedi. 

Su gelince sağ eline üç defa su döktü. Sonra yüzünü üç defa yıkadı. Sonra ellerini ikişer kere dirseklere kadar yıkadı. Sonra iki eliyle başını mesh etti; ellerini başının arkasından önüne ve önünden arkasına doğru götürdü.
Bunu başının önünden başlayarak yaptı, ellerini ensesine kadar getirdi. Sonra ellerini başladığı yere doğru götürdü. Sonra ayaklarını yıkadı ve şöyle dedi: Peygamber Efendimiz (sav)'in böyle abdest aldığını gördüm. 

(Sahihu İbn Hibbân, Zikru Vasf-ı Meshi'r-Re'si, no: 1084)     

Kaynak: 4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), ABDESTİN SÜNNETLERİ, sa:10

Kim günde on iki rekat namaz kılarsa cennette adına bir köşk bina edilir.

اللهم نسألك الجنة وما قرب إليها من قول وعمل ونعوذ بك من النار وما قرب إليها من قول وعمل

405- Her gün en az on iki rekat nafile namaz kılmak hadislerde övülmüştür. Farz namazların ön ve arkalarındaki müekket sünnet namazları kılmakla bu sünnet yerine getirilmiş olur. 

Ümmü Habibe (ra)den rivayet edilmiştir.
Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyuruyor: "Kim günde on iki rekat namaz kılarsa cennette adına bir köşk bina edilir."

(Müsnedu Ebî Avâne, Bab; Sevabu's-salavati's-süneni'l-mektûbat, no:1672) 

Kaynak:4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), NAFİLE NAMAZLAR ve SÜNNETLERİ, sa:107

Nafile ibadetleri güç yetirebilecek kadar yapmak sünnettir.

404- Nafile ibadetleri güç yetirebilecek kadar yapmak sünnettir. 

Hazreti Aişe validemiz anlatıyor: Havle bint-i Tüveyt b. Habib b. Esed b. Abdiluzza bir defasında yine hazreti Aişe annemize uğradı. Peygamber Efendimiz (sav) Aişe validemizin yanındaydı. Ben, Peygamber Efendimiz (sav) bu Havle bint-i Tüveyt'dir. Onun gece gündüz uyumadan, sürekli ibadet ettiğini söylüyorlar." dedim. 
Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurdular: gece uyumuyor öyle mi? "Gücünüz yetecek kadar amel yapın. Allah'a yemin ederim ki siz usanmadıkça Allah usanmaz (yeter demez) 

(Müslim, Bab; Emru men naa'se fi salatihi ev ista'ceme aleyhi'l-kur'anu ev'iz-zikru bi en yerku'de hatta yezhebe anhu zalike, 31, no:220)

Kaynak: 4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), NAFİLE NAMAZLAR ve SÜNNETLERİ, sa:106-107

Nafile namazlarda sünnet olan az da olsa devamlı olanıdır.

403- Nafile namazlarda sünnete muvafık olan az da olsa devamlı olanıdır. 

Hazreti Aişe validemiz anlatıyor. "Peygamber Efendimiz (sav)in bir hasırı vardı geceleyin onu muhafaza altına alırdı. Gündüzleri serer üzerinde namaz kılardı. Müslümanlar Peygamber Efendimiz (sav)in gece ibadetini öğrenince Onunla birlikte gece ibadeti olan namaz kılmaya başladılar. Bu yapılanı gören Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurdu: "Gücünüzün yeteceği kadar ibadeti üzerinize alın yoksa sizler usanmadıkça, Allah usanmaz. Allah katında amellerin en hayırlısı az da olsa devamlı olanıdır."
(Müslim, Bab; fazileti'l-ameli ed-daimi mim kıyami'l-leyli ve gayrihi, 30, no:215)
  

Firdevs-i a'la cennetin hangi mertebesidir?, Hadisde bulunan "firdevs-i a'la" tabiri ne demektir?, Cennet içinde ayrı bir yermi?

ويبقى ذكر اللّٰه هو الأجمل,;, لاَإِلَهَ إِلَّا اللّٰهُ مُحَمَّدُُ رَسُولُ اللّٰهِ,;, الَّلهُمَ صَلِّ عَلَى الْحَبِيبِ المُصْطَفَى سَيِّدِناَ مُحَمَّدٍ الذِي بِبَرَكَةِ الصَّلاَةُ والسَّلامُ عليْه يَجْلُو كُلَّ هَمٍّ، وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ، الْأَبْرَارِ الكِرَامِ الطَّيبين، وسلم تسليما

Firdevs-i a'la cennetin hangi mertebesidir?

Hadisde bulunan "firdevs-i a'la" tabiri ne demektir? Cennet içinde ayrı bir yer mi?

Cevap:

Firdevs: Lügatte; Her çeşit bitkiyi cem eden bahçe, bostan. Üzüm asmalarının bulunduğu bahçe. Cennet, Cennette altıncı kat.

Hz. Enes (ra) anlatıyor: "Ümmü Hârise (ra), Resûlullah'a (asm) geldi ve:

"Ey Allah'ın Resulü! Bana Hârise'den haber ver!" dedi. 
-Harise, Bedir günü isabet eden serseri bir ok sebebiyle ölmüştü.- (Kadın devamla): 

"Eğer cennetteyse sabredeceğim, değilse (dünya evinde olduğum müddetçe) ağlamaya devam edeceğim" dedi.

Aleyhissalâtu vesselâm:

"Ey Ümmü Hârise! [Cennetin tek bir bahçe olduğunu mu sanırsın?] Cennette bahçeler var. Senin oğlun ise, Firdevs-i a'lâ'ya kondu" buyurdular. 

[Bunun üzerine kadın gülerek geri döndü.]" 


[Buhârî, Cihad 14, Megâzî 9, Rikâk 51; Tirmizî, Tefsir, Mü'minun, (3173).]

Ubade İbnu's-Samit (ra) anlatıyor:

"Resulullah (asm) buyurdular ki:

"Cennette yüz derece vardır. Her bir derecenin diğer derece ile arası, sema ile arz arası kadar geniştir. Firdevs bunların en yukarıda olanıdır. Cennetin dört nehri buradan çıkar. Bunun üstünde Arş vardır.

Allah'tan cennet istediğiniz vakit Firdevs'i isteyin." [Tirmizî, Cennet 4, (2533).]

Hadislerde cennetin çeşitli dereceleri olduğu belirtildiği gibi, Firdevs cennetinin en üst tabakayı teşkil ettiği de belirtilmektedir. Firdevs cenneti hepsinin yukarısında, hepsinden üstün olduğu için Allah’tan

öncelikle bunun taleb edilmesi tavsiye edilmiştir. (Kütüb-i Sitte)

İnsanların dünyada elde ettikleri makamlarına göre Allah (cc) ahirette farklı cennet tabakaları yaratmıştır. Cennet'in birçok tabakası vardır. Ayetlerde adları geçen Cennet tabakaları, Cennet'in en

yüksek tabakalarıdır. Çünkü bu tabakalarda da birçok tabaka vardır. Nitekim Allah Teâlâ'nın Nâim Cennetleri veya "Firdevs Cennetleri" şeklindeki çoğul ifade eden ayetleri buna delildir. Ayrıca Ümmü Hârise hadisinde bu gerçek Hz. Peygamberin dilinden ifade olunmuştur. 

Ümmü Harise Bedir'de şehit olan çocuğu hakkında Hz.Peygamber'den bilgi almak üzere gelmiş ve

ona Rasûlullah birçok Cennet olduğunu belirterek, çocuğunun da "Firdevs-i Â'lâ'da" olduğunu söylemek suretiyle teselli etmiştir (Mansur Ali Nâsıf, et-Tâcü' el-Câmi' li'l-Usul, fi Ahadisi'r-Rasûl, Istanbul (t.y.), V, 4033).

Buhârî'nin bir rivayetinde Hz. Peygamber, Allah yolunda savaşan mücâhidler için Cennet'te yüz derece (tabaka) hazırlandığını ve iki derecenin arasının yerle gök arası gibi olduğunu haber vermekte ve sözlerine devamla "Allah'dan istediğiniz zaman Firdevs'i isteyin... Çünkü Firdevs, Cennet'in ortası ve Cennet'in en yükseğidir (...). Firdevs'ten Cennet nehirleri doğar" buyurmaktadır. (Buhârî, Cihad 4)

Aynî, "Firdevs, Cennetin ortasıdır (vasatıdır)." cümlesini, Cennet'in en iyi yeri veya üstünü (efdali) olarak yorumlar ve bu görüşüne "Böylece sizi en hayırlı bir ümmet kıldık" (el-Bakara, 2/143) ayetinde geçen "vesetan" kelimesini delil getirir (el-Aynî, Umdetü'l-Kârî fî Şerhi Sahihi'l-Buhârî, Istanbul 1309, VI, 539). 

Çeşitli rivayetlerde Firdevs Cenneti'nin güzellikleri dile getirilmiştir. Bütün ayet, hadis ve âlimlerin

yorumlarından Cennet'in birçok tabakası olduğu anlaşılmaktadır. Bu tabakalardan bazılarının daha yüce ve nimetlerinin daha güzel veya daha efdal olması sebebiyle isimleri bize bildirilmiştir. Firdevs Cenneti mertebece en yüksek olan Cennet tabakasıdır. (Ayrıca bkz. et-Taberi, Tefsir, Mısır 1954, XVI. 37-8)

MESCİDÜ'N-NEBİY'DEKILINAN NAMAZLAR VE ORANIN FAZİLETİ

1062- Mescidü'n-Nebi'de çokça namaz kılmak sünnet olup diğer mescitlerde kılınan namazlardan bin kat daha sevaptır.

İbn Ömer (ra) anlatıyor: Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurdular: Bu mescidimde kılınan bir namaz, Mescid-i Haram dışındaki mescitlerde kılınan bin namazdan daha faziletlidir. (Sünenu İbn Mâce, Bab: Ma cae fi fazlı's-salati fi'l-Mescidi'n-Nebiyyi, 195, no: 1405)


1063- Ravza cennet bahçelerinden bir bahçedir. Orada ibadet sevabı büyük sünnetlerdendir.


Ebu Hureyre (ra) anlatıyor: Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurdular:

"Evimle minberimin arası Cennet bahçelerinden bir bahçedir. Minberim de havzımın üzerindedir." (el-Buhârî, Bab: Kerahatü'n-Nebiyyi (sav) en tu'ra el-Medînetü, 11, no:1789)


KAYNAK: 4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT), MESCİDÜ'N-NEBİY'DEKILINAN NAMAZLAR VE ORANIN FAZİLETİ sa:349

MEDİNE'NİN FAZİLETİ

1060- Medine'ye girerken bineğini hızlandırmak sünnettir.

1061- Medine'yi sevmek sünnettir.

Said b.Ebi Meryem (ra) bize anlattı. Muhammed b. Ebi Cafer (ra) bize haber verip dedi ki: Hz. Enes (ra)ı işittim şöyle diyordu: Rasûlullah (sav) seferden dönünce, Medine'nin duvarlarına bakar, develerini hızlandırırdı. Eğer bir bineğin üzerinde ise, onu tahrik ederdi. Ebu Abdillah: "Haris b Umeyr (ra) Humeyd'den (ra) rivayetle; bu davranışı Medine'ye sevgisinden ileri gelirdi, ziyadesini yapmıştır" dedi. (el-Buhârî, Bab: Men esraa ' nagetehu iza belaga 'l-Medînete, 17, no: 1708)

Kaynak: MEDİNE'NİN FAZİLETİ, 4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT) sa:348-349

KABİR ZİYARETİ SÜNNETLERİ

618- Kabre gelenin şöyle dua etmesi sünnettir.

İbn Abbas (ra) anlatıyor: Rasûlüllâh (sav) Medine kabirlerine uğrayıp yüzünü onlara doğru çevirdi ve şöyle dua ettiler: Es-selâmu aleykum. Ey kabir ehli! Allah-u Teâlâ bizi de sizi de mağfiret etsin. Siz bizden önce gidenlersiniz. Biz de sizin peşinizden gelecek olanlarız. (Sünenu 't-Tirmizî, Ebvabu'l-cenaiz:59, no:1053)

619- Kabirlere ot ve benzeri bitkiler ekmek sünnet, onları koparmak ise mekruhtur. 

İbn Abbas (ra) anlatıyor: Rasûlüllâh (sav) iki kabrin yanından geçerlerken şöyle buyurdular: Bu ikisi azap görüyorlar. Bu azap görmeleri büyük günahtan dolayı değildir. Biri söz taşır koğuculuk yapardı. Diğeri ise idrardan sakınıp temizlenmezdi." Sonra yaş bir hurma dalı istedi, onu ikiye böldü. Bir parçasını bir kabrin üzerine diğerini de öteki kabrin üzerine dikti ve şöyle buyurdu: Bunlar kurumadıkları sürece azaplarının hafiflemesine sebep olacaklarını umarım." (Müslim, Kitabu't-tehareti:34, no:111)

620- Kadın erkek herkesin kabir ziyaretinde bulunması sünnettir.

İbn Bureyde (ra) babasından şöyle dediğini rivayet etmiştir: Biz Rasûlüllâh (sav) ile birlikte sefere çıktık ve bir yerde konakladık.  Rasûlüllâh (sav) da dâhil bin kadar binekli kişiydik. Peygamber Efendimiz (sav) iki rekat namaz kıldı, bize döndü ve şöyle dedi. (…)

-Kabirleri ziyaret etmenizi yasaklamıştım. Artık kabirleri ziyaret edebilirsiniz. 

-Kurban etlerini üç günden fazla saklamanızı yasaklamıştım. Artık onlardan yiyebilir ve istediğiniz kadar saklayabilirsiniz. 

-Şarap kaplarınızdan su içmenizi yasaklamıştım. Artık dilediğiniz kaptan su içebilirsiniz. Ancak sarhoş edici şeyleri içmeyiniz.

(El-Beyhakî, Es-Sünenu'l-Kübrâ, Kitabu't-tehareti: no: 7193)   

Kaynak: 4000 Maddede Cem Edilen SÜNNET MÜSTEHAB VE EDEPLER (1.CİLT),KABİR ZİYARETİ SÜNNETLERİ sa:188-189-190