YAĞMUR NE ZAMAN YAĞAR?

Meteorolojik Hâdiselerin Tesbiti

Atmosferde vuku bulan meteorolojik hadiseler, öteden beri insanların dikkatini çekmiştir. Bu sebeple de insanoğlu; yüzyıl­lardan beri ısı değişiklikleri, yağmur, şimşek, rüzgâr v.b. meteo­rolojik hadiseleri araştırmaktadır.

Atmosferin incelenmesi sonucu; "alçak basınç" ve "yüksek basınç", alanları ile bunların hareket yolları, rüzgârların yön ve hızları meteoroloji haritalarında gösterilmekte, bunlara göre ha­va tahminleri yapılmaktadır.

1957 yılından beri, atmosfere suni peykler atılıyor. Maksat­larına göre, değişik tip peykler kullanılmaktadır. Bunlardan bir türü de, hava değişmelerini çabuk sezme kabiliyetine sahiptir. Bu peykler, atmosferdeki ısı değişikliklerini tesbit ederek, hava kütlelerinin ve bulutların resimlerini çekerler. Aynı zamanda, hava kütlelerinin hareketlerini de bildirirler. Böylece, biz; mer­kezler arasındaki ısı farklarını, rüzgârların yönlerini, hızlarını, havadaki nem miktarını ve basınç farklarını öğrenebiliriz.[85]

Hava Tahminleri

Hava tahminleri, yukarıda saydığımız bilgiler elde edildikten sonra yapılabilmektedir. Bu işlem, uçaklar için 12 saat ev­velden yapılmakta ve % 95 doğru çıkmaktadır. 24 saat önce ya­pılan hava tahmin raporlarında, % 10-20 nisbetinde yanılma pa­yı vardır. Tahmin zamanı uzadıkça, yanılma payı da artmakta­dır. Yapılan haritalara bakılıp, basit hesaplar yapılarak, hangi bölgeye ne zaman yağmur yağacağı tahmin edilebilir.[86]

Yağmurun Kaderi

Kur'ân-ı Kerîm'de, "Yağmuru, (mukadder olan vakit ve ma­halde) O indirir..." [87]buyrulmaktadır. Halbuki biz, atmosferde cereyan edecek hâdiseleri yukarıda da belirttiğimiz gibi bilebiliyoruz. Şu halde bu, yukarıdaki âyetin manasına ters düşmüyor mu?

Hayır! Neden ters düşsün? Bizim bilebildiğimiz, ortaya çı­kıp atmosferde kendini göstermiş hâdiselerdir. Yani, atmosferde kendisini belli eden olayları, duygularımız veya çeşitli cihazlar­la tesbit edebiliyoruz. Yoksa henüz ortaya çıkmamış, kendisini belli etmemiş hâdiseleri değil!

Mesela, Balkanlar üzerinden soğuk bir hava kütlesi günde 400 km. hızla geliyor olsun. Bu hava kütlesinin gidiş yönünü, Anadolu olarak tesbit etmiş olalım. Buna göre; Kayseri'de hava­nın muhtemelen iki gün sonra soğuyacağını, rüzgârın şu yönden eseceğini, yağmur veya kar yağabileceğini söyleyebiliriz. Bu tesbit; Edirne'den kalkan Doğu Ekspresi'nin, yaklaşık 27 saat sonra Kayseri'ye varacağını söylemek gibi bir şeydir. Dört yıl sonra, ayın ne zaman tutulacağını biliyoruz. Ama dört sene son­ra, belli bir gün ve saatte, Kayseri'nin falan muhitine, ne miktar yağmur yağacağını kimse bilemez ve söyleyemez. Çünki, hâdise görüp bildiğimiz bu âleme henüz çıkmamıştır. Bu sebep­le bilemiyoruz.[88]

Çıkaran, İndiren O!

Zaten bu hâdiseleri bir süre önce bilmiş olmamız, çok fazla bir şeyi değiştirmiyor. Suyu buharlaştırıp atmosfere çıkaran ve yağmur olarak indiren yine Allah'tır.

Suyu, yüksek bir yerden aşağıya doğru dökün. Toplu halde ve artan bir hızla düştüğünü göreceksiniz. Ama yağmur tanecik­leri böyle mi? Onlar, tane tane ve sabit bir hızla yere düşerler...

Evet, evet... Atmosferdeki 14 X 1012 ton suyu; her an, kim, hangi kuvvet ve kudretle buharlaştırıyor? Atmosferdeki sıcaklık farklarını, kim meydana getiriyor? Atmosferi, bu kadar intizam­lı, ölçülü halde yaratan kimdir? Şu anda cereyan eden milyon­larca meteorolojik hâdise, kimin kudretiyle yapılmaktadır?!..[89]

Doç. Dr. Mehmet GÜNDÜZ

 kaynak

[85] Doç. Dr. Mehmet Gündüz, Merak Ettiklerimiz, Cihan Yayınları, İstanbul 1998: 90.

[86] Doç. Dr. Mehmet Gündüz, Merak Ettiklerimiz, Cihan Yayınları, İstanbul 1998: 90-91.

[87] Lokman: 31/ 34.

[88] Doç. Dr. Mehmet Gündüz, Merak Ettiklerimiz, Cihan Yayınları, İstanbul 1998: 91.

[89] Doç. Dr. Mehmet Gündüz, Merak Ettiklerimiz, Cihan Yayınları, İstanbul 1998: