KIRK HADİS 3.BÖLÜM-İSLAMIN ŞARTLARI

 

3. İslâm'ın Şartları

Ebû Abdirrahman Abdillah b. Ömer b. Hattab (r.a) şöyle demiştir:

Rasülullah'ı (s.a.v) şöyle derken işittim:

“İslâm beş (şey) üzerine bina edilmiştir, Allah'tan baş­ka ilah olmadığına ve Muhammed'in, onun peygambe­ri olduğuna şehadet etmek, namaz kılmak, zekât vermek, Kabe'yi haccetmek, Ramazan orucunu tutmak.”

Efendimiz'in (s.a.v) “İslâm beş şey üzerine bina edilmiştir” sözünden; bu beş şeyi yapanın, müslümanlığının tam olduğu anlaşılır. Nasıl ki bir ev gerekli şeyler ifa edilince tamamlanırsa İslâm da beş şey ifa edilince tamamlanır. Bu bina manevi bir binadır. Ancak hissi binaya benzetilmiştir. Aralarındaki benzetme yönü de, hissi binanın bazı temelleri yıkılınca tam olmayacağı gibi, manevi binanın da böyle ola­cağıdır. Bunun için Peygamber (s.a.v): “Namaz dinin direğidir. Onu terk eden dinini yıkmış de­mektir.” buyurmuştur. Diğer esaslar da aynen böyledir. Ma­nevi bina ile alâkalı olarak şu şiir söylenmiştir:

“İşlerin binası (idaresi) salih oldukları sürece ehli dinindir.

Onlar salih olmazlarsa işler kötü kimselere kalır.

İnsanlar başıboş ve yöneticisiz olmaz,

Cahil kimseler yö­netici olunca ise yöneticileri var sayılmaz.

Ev direksiz yapılmaz, önceden ağaçları dikilmeden de di­rek bulunmaz (olmaz).”

Allah Teâlâ da müminlerle münafıklar için darbı mesel olarak şu âyeti kerimeyi indirmiş ve şöyle buyurmuştur:

“Bi­nasını Allah korkusu ve rızası üzerine kuran kimse mi daha hayırlıdır; yoksa, yapısını yıkılacak bir yarın kenarına kurup onunla beraber kendisi de çöküp cehennem ateşine giden kim­se mi? Allah zalimler topluluğunu doğru yola iletmez.”[40]

Al­lah (c.c) müminlerin binasını sapasağlam duran bir dağ üzeri­ne yapılmış bir binaya benzetiyor, kâfirlerin binasını ise, ye­rinde duramayan ve uçurumun kenarına yapılan binaya ben­zetiyor. Neticede deniz uçurumla birlikte binayı göçürüp su­lara gömdüğü gibi kafir de cehenneme düşer ve helak olur.

Efendimiz (s.a.v), “İslâm beş şey üzerine bina olundu”sözünde üzerine diye terceme ettiğimiz “Alâ” “Bi” manasınadır ve "beş şey ile..." demektir. Yoksa bina o beş şeyin üzerinde değildir. Şayet bunun zahirî manasını alacak olur­sak bu beş şey İslâm’ın dışında kalmış olur ki bu yanlıştır. Buradaki “Alâ” harfi cerrini “Min” manasına da alabiliriz. Bu durum şu âyeti kerimede geçen; “Ancak eşleri ve ellerinin sahip oldukları...”nın yerine kullanılması gibi olur.

Hadiste geçen beş şey binanın temel taşlardır. Diğer farz­lar ve sünnetler (vacip ve müstehaplar) ise, tamamlayıcı ka­bilinden olan şeylerdir ki onlar da binanın süsleridir. Hadis-i şerifte Efendimiz'in (s.a.v) şöyle buyurduğu nakledilmiştir:

”İman yetmiş kusur şubedir. En yücesi “Lailahe illallah” demek, en alt derecesi ise, sıkıntı veren şeyleri yoldan kaldır­maktır. ”

Efendimizin (sa.v) ”Kabe'yi haccetmek, Ramazan oru­cunu tutmak” sözü: Bu rivayette önce hac sonra oruç zikredilmiştir. Bu söylerken gözetilen bir tertiptir.Yoksa hüküm açsından öncelik yoktur. Nitekim Ramazan orucu, hacdan ön­ce farz kılınmıştı. Başka bir rivayette de önce oruç, sonra hac zikredilmiştir. [41]
KAYNAKLAR
[40] Tevbe: 9/109.

[41] İmam Nevevi, Kırk Hadis, Kahraman Yayınları: 39-41.